"ANİ KALP ÖLÜMÜ"
Kıymetli sanatçımız, değerimiz Volkan Konak’ı beklenmedik şekilde kalp krizinden ani kaybetmemiz üzerine bazı önemli hatırlatmaları yapmak gereği hasıl oldu. Kendisine Allahtan rahmet diliyorum.
“Ani kalp ölümü” belirtiler başladıktan sonra bir saat içinde gerçekleşen kalp hastalıkları kaynaklı ölüme denmektedir. Yani öncesine ait herhangi bir belirti vermeden birden bire gerçekleşmektedir. Dolayısıyla olaydan önce ani ölüm riski veya kalp damar hastalığı riski belirlenmesi çok çok önem taşımaktadır.
35 yaş altında en sık ani ölüm sebebi “hipertrofik kardiyomiyopati” dediğimiz genetik geçişli, kalp kasında çok fazla kalınlaşmaya neden olan durumdur. Daha seyrek olarak yine genetik geçişli hücre zarındaki sodyum, potasyum ve kalsiyum kanallarını etkileyen Brugada sendromu, Uzun QT sendromu gibi hastalıklar ani ölüme neden olmaktadır. Bunun yanında yine kalp kasını tutan kardiyomiyopati dediğimiz durumlar ve aort yırtılması da ani ölüme neden olabilmektedir. Bu hastalıkların büyük çoğunluğu herhangi bir belirti vermez ve normal muayene ile tespit edilememektedir. Ancak bu konularda uzmanlaşmış kardiyologlar tarafından yapılan ayrıntılı aile sorgusu, EKG, Ekokardiyografi, kardiyak MR ve hatta genetik tetkiklerle tespit edilebilmektedir. Ailesinde birinci derece akrabalarında ani ölün öyküsü olan ve genetik geçişli bu hastalıklardan biri tespit edilmiş kişiler ani ölüm açısından risk taşımakta olup tecrubeli kardiyologlar tarafından ayrıntılı muayene ve tetkik edilmesi gerekmektedir. Ani ölüm riski yüksek olanlar yarışmalı sportif faaliyetlerden men edilmekte ve ani ölümü önlemek için ICD dediğimiz elektriki şok verme özelliği bulunan kalp pili takılması önerilmektedir. Bu piller ani ölüm sırasında elektriki şok vererek kalp ritmini normale döndürüp ani ölümü engellemektedir.
35 yaş üstündekilerde ise en sık ani ölüm nedeni koroner arter hastalıklarına bağlı kalp krizidir. Koroner arter hastalığı geşimini hızlandıran risk faktörleri şeker hastalığı, hipertansiyon, sigara içimi, kolesterol yüksekliği ve ailesinde erken yaşlarda kalp krizi öyküsü olan durumlardır. Kişide bu risk faktörlerinden ne kadar fazla varsa koroner arter hastalığı olma riski ve kalp krizi geçirme riski o kadar yüksektir. Koroner arter hastalıkları da herhangi bir belirti vermeyebileceği gibi göğüste, sırtta ve kollara vuran baskı ve yanıcı ağrı oluşturabilmektedir. Ayrıca “aort anevrizması” dediğimiz aort damarında genişleme olması durumu da daha önceden herhangi bir belirti vermeden aniden yırtılarak ölüme neden olabilmektedir. Bu nedenle 35 yaş ve üzerinde spor yapanların herhangi bir belirtisi, ağrısı olmasa dahi kardiyolog kontrolünden geçip EKG, EKO ve Efor testi yapılması gerekmektedir. Göğsünde ağrı şikayeti olanlar ise ağrının mahiyeti belirlenene kadar egzersizden kaçınmalıdır. Daha önceden stent uygulanmış hastalar ve kalp krizi veya bypass geçirmiş hastalar da rutin kontrollerini yaptırıp hangi tür fiziksel egzersizleri ve sportif faaliyetleri yapabileceği konusunda doktorundan ayrıntılı bilgi alması çok önemlidir.
Sonuç olarak ailesinde kalp hastalığı öyküsü olanlar herhangi bir şikayeti olmasa dahi ve 40 yaş üzerindeki tüm bireyler kalp damar hastalığı açısından ayrıntılı muayene ve tetkikten geçmesi gerekmektedir. Belirtiler ortaya çıktıktan sonra çoğu zaman çok geç kalınmış olabiliyor.
Prof. Dr. Mehmet YAZICI
Kalp Hastalıkları ve Aritmi Uzmanı
@profdrmehmetyazici